Chủ vườn mai "dài cổ" chờ thương lái, hết thời rung đùi kiếm 5 tỷ đồng

Từ doanh thu 5 tỷ đồng mỗi dịp Tết, nay nhiều chủ vườn mai trên địa bàn TPHCM đều rơi vào tình trạng "há miệng chờ sung", cả tháng không ai đặt mua.

Mai nở sớm, chủ vườn như "ngồi trên lửa"

"Trước giai đoạn Covid-19, vào mỗi dịp Tết, doanh thu hơn 5 tỷ đồng kiếm được từ vườn mai là chuyện bình thường. Nhưng bây giờ không có, chúng tôi chỉ có thể kinh doanh theo kiểu cầm chừng, lấy lãi những năm trước bù vào khoản lỗ năm nay", anh Chí Công, chủ một vườn mai tại TPHCM, nói.

Từng kiếm hơn 5 tỷ đồng mỗi dịp Tết, chủ vườn hoa mai ngán ngẩm khi sức mua giảm, phải hạ giá cây để níu chân khách (Ảnh: Nguyễn Vy).

Theo ông chủ vườn mai, những năm trước, các tháng cận Tết sẽ có nhiều người đến đặt trước hàng trăm gốc mai. Số lượng mai tại vườn không đủ bán, không ít lần anh Công phải tiếc nuối từ chối khi khách hỏi mua. Nhưng năm nay, mọi thứ hoàn toàn khác khi anh và nhiều chủ vườn đang rơi vào cảnh "dài cổ" chờ người mua.

Đến nay, hơn 1.000 gốc mai tại vườn của anh Chí Công chỉ mới có vài đơn hàng từ Hà Nội và đa phần là các mối quen. Dự kiến, vài ngày nữa anh Công sẽ mang các chậu mai ra đường Phạm Văn Đồng để bán.

Kinh doanh trong lĩnh vực mai Tết hơn 20 năm, anh Nguyễn Văn Chí Công (50 tuổi) là một trong hơn 50 chủ vườn tại làng mai thuộc phường Hiệp Bình Chánh (TP Thủ Đức, TPHCM).

Ngoài những năm đầu mới theo nghề, anh Công nhận thấy đây là thời điểm khó khăn nhất đối với những người trồng mai. 

"Tết năm ngoái, trong khi nhiều chủ vườn bị thua lỗ, vườn mai của tôi may mắn vẫn có doanh thu cao. Nhưng năm nay, lượng khách giảm, các mối quen hơn 10 năm không thấy đến đặt hàng như mọi khi nữa", anh Công thở dài, nói.

Không chỉ vắng khách, anh Công còn cho hay thời tiết năm nay khá nóng bức và mưa nhiều. Nếu tình trạng này kéo dài, hoa mai có thể sẽ nở sớm, thậm chí có thể giữa tháng Chạp hoa đã nở bung. 

"Nếu chưa đến Tết mà cây đã nở hoa hết thì chúng tôi coi như mất trắng, hàng tỷ đồng đầu tư cả năm coi như tan biến hết", anh Công rầu rĩ.

Cách đó không xa, vườn mai Sáu Hải của anh Huỳnh Văn Hải cũng đã bắt đầu nở hoa. Anh Hải cho hay, khó khăn năm nay không chỉ nằm ở thời tiết.

Còn 1 tháng nữa mới đến tết Nguyên đán nhưng cả vườn mai đã rục rịch bung nở (Ảnh: Nguyễn Vy).

Riêng vườn mai của ông, sức mua đã giảm gần một nửa so với các năm trước. Không ít chủ vườn anh Hải quen biết, nay đã trả mặt bằng, bỏ nghề vì không trụ nổi.

"Người dân thắt chặt chi tiêu, những món "đồ chơi" này không phải là mặt hàng thiết yếu nên họ cũng hạn chế mua. Từng có một khoảng thời gian việc kinh doanh rơi vào khó khăn, nhưng trong gần 40 năm theo nghề, tôi thấy năm nay là gian nan nhất", ông Hải cho hay.

Anh Hải và nhân công ở vườn đã bắt đầu thay chậu, tháo kẽm, tỉa đọt để cho nụ mai lớn dần (Ảnh: Nguyễn Vy).

 Giảm 30%, mong "tết có thịt"

Với kinh nghiệm lâu năm, anh Chí Công đang tất bật chuyển các chậu mai vào khu vực có lắp mái che, tránh cây chịu nóng, ra hoa sớm. Vườn mai của anh Công đa dạng các chủng loại, từ vài triệu đồng đến hàng tỷ đồng.

Chỉ tay về phía chậu mai có giá bán 1 tỷ đồng, giá thuê 100 triệu đồng, anh Công ngán ngẩm vì người thuê đã vô tình làm hỏng cây, không thể cứu được.

Cây mai trị giá 1 tỷ đồng đang dần chết (Ảnh: Nguyễn Vy).

"Cho thuê thì nhiều rủi ro, hư hỏng thì cây có giá 1 tỷ cũng phải bỏ, lỗ vốn là chuyện đương nhiên. Đã làm nghề này, những việc đó phải chấp nhận", anh Công bộc bạch.

Trước tình hình kinh doanh khó khăn, anh cũng chủ động cắt giảm tối đa các chi phí. Trong 3 năm qua, anh Công đã đầu tư thuốc xịt công nghệ cao để cây tự rụng lá, chuẩn bị ra hoa trong thời gian cận Tết.

Từ đó, thay vì phải bỏ ra 50-60 triệu đồng thuê 40-50 nhân công lặt lá, giờ anh chỉ cần tuyển 5 người, giảm 10 lần chi phí cho nhân sự thời vụ mỗi dịp Tết.

Anh Công đầu tư thuốc công nghệ cao phun để mai tự rụng lá, giảm chi phí nhân công (Ảnh: Nguyễn Vy).

Bên cạnh đó, để níu chân khách hàng, 2 năm qua anh Công không lên giá mai, thậm chí còn giảm 20-30% giá cũ.

"Dù đã giảm giá nhưng nhiều người chỉ đến hỏi chứ không mua. Vườn của tôi trước đây đa số khách hàng đến hỏi mua, nhưng giờ đến hỏi thuê là nhiều. Không biết Tết năm nay thế nào, nhưng trước mắt, mọi thứ đang rất khó khăn", anh Công chia sẻ.

Theo đại diện Hội Nông dân phường Hiệp Bình Chánh, khảo sát hơn 50 vườn mai trên địa bàn phường cho thấy tình hình kinh doanh năm nay của các chủ vườn đều rơi vào cảnh khó khăn.

"Thời tiết nóng, mưa nhiều khiến cho mai ra hoa sớm. Nhiều chủ vườn đang phải tìm cách khắc phục, làm chậm tiến độ bung hoa của cây, tránh cảnh "mất trắng". Ngoài ra, năm nay kinh tế khó khăn, người dân thắt chặt chi tiêu nên sức mua ở các vườn đều giảm so với cùng kỳ những năm trước", vị này nói.

Để hỗ trợ các chủ vườn trong khoảng thời gian này, Hội Nông dân đã phối hợp với UBND phường, thực hiện các chính sách hỗ trợ nông dân vay vốn, tổ chức hội thi hoa Tết, kết nối người mua và người bán,…