Sốc phản vệ là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến sốc phản vệ?

Sốc phản vệ

Sốc phản vệ là gì?

Sốc phản vệ là dạng phản ứng cấp tính nặng. Nếu như không được cấp cứu, điều trị kịp thời có thể dẫn đến nguy hiểm tính mạng.

Sốc phản vệ xuất phát từ việc một số chất hóa học được hệ miễn dịch giải phóng trong phản vệ dẫn đến sốc. Với sự xuất hiện đột ngột của giãn mạch và thành mạch tăng tính thẩm thấu, phế quản nhạy cảm quá mức, sốc phản vệ là một hội chứng lâm sàng dễ nhận biết.

Triệu chứng sốc phản vệ

Những biểu hiện của sốc phản vệ là da ngứa, phát ban, hắt hơi, chảy nước mũi, ngứa họng, khó nuốt, lưỡi sưng, tiêu chảy, nôn mửa.

Nhưng triệu chứng sốc phản vệ nguy hiểm cần cấp cứu có khó thở, đau ngực, tức ngực, huyết áp thấp, mạch yếu và nhanh, chóng mặt..

Một số trường hợp có thể xác định được nguyên nhân gây ra sốc phản vệ nhưng một số khác lại rất khó để có thể xác định bởi nguyên nhân gây ra có thể là có sự kết hợp của nhiều nguyên nhân khác nhau, việc chẩn đoán càng trở nên khó khăn hơn. Khoảng 20% những trường hợp bị sốc phản vệ không xuất hiện các triệu chứng ở da hay niêm mạc, số khác lại xuất hiện triệu chứng ở hệ tuần hoàn như giảm huyết áp.

Nguyên nhân sốc phản vệ

Nguyên nhân sốc phản vệ có nhiều do thuốc, thức ăn, nọc của côn trùng hay các yếu tố lý và hóa học. Trong đó nguyên nhân thường gặp nhất do hóa chất và thuốc, vắc xin.

Tất cả mọi loại thuốc và tất cả các đường dùng thuốc đều có thể gây ra sốc phản vệ ở những cá thể nhạy cảm, trong đó gặp nhiều nhất là các loại kháng sinh (đặc biệt kháng sinh nhóm penicillin), các thuốc chống viêm không steroid, các thuốc cản quang, thuốc gây tê, gây mê, vitamin C, các loại dịch truyền và chế phẩm máu… Mỗi năm ở Mỹ có khoảng 1500 ca sốc phản vệ bị tử vong và 75% trong số đó là do các kháng sinh nhóm penicillin.

Trên lâm sàng, sốc phản vệ do thuốc (thường được gọi là sốc thuốc) thường xuất hiện sau khi dùng thuốc từ vài giây đến vài chục phút, tùy thuộc vào mức độ nhạy cảm của cơ thể và đường dùng thuốc, trong đó sốc phản vệ do thuốc tiêm truyền thường xuất hiện sớm hơn.

Cách phòng tránh sốc phản vệ

Đối với các loại thức ăn: không nên sử dụng những món ăn chứa các loại thực phẩm quá mẫn đối với cơ thể. Nếu các biểu hiện chỉ với cấp độ nhẹ, bạn không nên quá lo lắng mà hãy để cho cơ thể tự đào thải yếu tố dị nguyên. Với trường hợp trung bình và nặng, bạn cần đến và xử trí ngay tại cơ sở y tế gần nhất.

Đối với các loại thuốc hay vaccine: bạn nên trao đổi thông tin kỹ càng và trung thực đối với nhân viên y tế để được lựa chọn các loại vaccine, cũng như phác đồ điều trị thích hợp để tránh gây tình trạng dị ứng hoặc sốc thuốc.

Giữ mình tránh xa các loại côn trùng có nọc độc. Trong trường hợp do tính chất công việc, bạn nên trang bị cho mình những phương tiện bảo hộ cần thiết (mũ, áo quần dài, ủng, găng tay,…), đảm bảo chất liệu vải dày và kín đáo để bảo vệ cơ thể. Để tránh sốc phản vệ cần lưu ý những điều này từ hôm nay.