Bài học hôn nhân từ hạt gạo
Đăng ngày 01/09/2015
Thủa nhỏ, em lớn lên với bà và mẹ. Bà và mẹ thường ăn cơm gạo đỏ, vốn là thứ gạo giã tay, còn nguyên vỏ cám. Về sau người ta gọi nó trang trọng hơn, là “gạo lứt”.
Thủa nhỏ, em lớn lên với bà và mẹ. Bà và mẹ thường ăn cơm gạo đỏ, vốn là thứ gạo giã tay, còn nguyên vỏ cám. Về sau người ta gọi nó trang trọng hơn, là “gạo lứt”.
Thật ra, trong sự so sánh của em, nó là “gạo nhà nghèo”, bởi người phụ nữ thôn quê chỉ biết dùng thứ gạo giã tay và nấu bữa cơm bằng những giọt mồ hôi của mình. Ông hi sinh, rồi bố hi sinh, hai người đàn bà cứ lặng lẽ.
Những ngày chúng mình rạn nứt chuyện hôn nhân, em trở về ngôi nhà của hai người phụ nữ từ lâu vẫn dõi theo mình. Hai con người mỏng manh mà bền bỉ mở cửa đón em vào nhà. Cơm, vẫn thấy màu gạo đỏ. Mẹ bảo, lọ mọ mãi mới tìm ra nơi còn xát gạo một lần, chỉ làm bong lớp trấu bên ngoài đi thôi! Bà cũng kêu ca, giờ người ta xát gạo trắng tinh, ăn vào miệng lát nhát, vô vị quá!
Ăn cơm gạo đỏ thì khó mà ăn tham, cũng khó mà ăn vội. Bởi nó cứng, và khô hơn hẳn cơm gạo trắng. Nhưng tiếp nhận nhẹ nhàng, nghiền ngẫm kỹ vị ngon, sẽ thấy sao ngòn ngọt, bùi bùi, có cái dẻo tan, thêm mằn mặn của vài hạt muối mẹ đã nêm trong lúc đặt nồi.
Em đã ăn những bữa cơm không phải trong tư thế của ồn ào thành phố, không phải theo cách của những người quen hưởng thụ mải mê, ưa cái vị ngọt giả tạo, lười biếng từ mì chính. Không ăn theo cách ồn ào giữa công việc, tiền nong, quạt máy và khói bụi. Mỗi một miếng cơm, với hạt gạo se se, màu nâu sâm sẫm, nhai nuốt từ tốn, em thong thả nhận ra, người ta đã tìm kiếm những thứ quá xa xôi với mình, để kiệt sức.
Mình yêu nhau, có vẻ cũng vội vàng, ở bên nhau theo cách cũng tham lam. Rồi kỳ vọng ở nhau theo cách người ta ưa hương vị của quá nhiều “hương liệu”, sắp đặt cầu kỳ vẫn khó lòng thỏa mãn. Ta đã không nghĩ là ta tìm đến nhau với ý nghĩa của những điều vốn có, mà ta tìm đến cái ta mong muốn và ta yêu cảm giác người kia đem đến cho mình, thay vì yêu người ấy những lúc đơn độc nhất.
Hình như còn có quá nhiều “gia vị” được dư luận và cuộc đời “đóng túi” và trao đổi, để thêm vào cuộc hôn nhân của mình. Phải thế mà ta chán nản về nhau? Như hạt gạo mà ta không muốn hiểu khi nó tồn tại bình yên trong vỏ cám xù xì?
Em đưa anh về thăm mẹ và bà. Em rủ anh vào bếp, cùng nấu cơm gạo đỏ. Mình hít hà mùi lúa trổ cùng nhau, ngẫm về những cọng rơm trơ cằn mà cháy bùng trong lửa. Mình hít hà cơm sôi, như có cả tình yêu cuộc sống trong đó.
Trở về nhà, em nói với anh rằng ta có thể bình tâm cho cả hai phía được không? Có thể nhìn về những điều tốt đẹp tự nhiên, sẵn có trong nhau thay vì đòi hỏi sự màu mè, gia vị được không?
Em biết, anh đồng ý, vì anh con yêu em! Chỉ là bấy lâu, em không cho anh thấy vẻ sần sùi của gạo…
Nguyên Ân